|
Τα ουσιαστικά της γ΄ κλίσης
διακρίνονται:
α) ως προς
την κατάληξη, σε καταληκτικά και ακατάληκτα
|
|
ü Καταληκτικά
λέγονται τα ουσιαστικά που στην ονομαστική ενικού έχουν κατάληξη –ς.
ü Ακατάληκτα
λέγονται τα ουσιαστικά που στην ονομαστική ενικού δεν έχουν κατάληξη.
|
|
β) ως προς το θέμα, σε μονόθεμα και διπλόθεμα
|
|
ü Μονόθεμα
λέγονται τα ουσιαστικά που διατηρούν το αρχικό τους θέμα σε όλες τις πτώσεις.
ü Διπλόθεμα
λέγονται τα ουσιαστικά που παρουσιάζουν δυο θέματα κατά την κλίση τους.
|
|
γ) ως προς τον χαρακτήρα του
θέματος (δηλαδή το τελευταίο γράμμα πριν από την κατάληξη), σε φωνηεντόληκτα – συμφωνόληκτα
|
|
ü Φωνηεντόληκτα
λέγονται τα ουσιαστικά που έχουν χαρακτήρα θέματος φωνήεν.
ü Συμφωνόληκτα
λέγονται τα ουσιαστικά που έχουν χαρακτήρα θέματος σύμφωνο.
|
Γενικές
καταλήξεις:
|
|
ΑΡΣΕΝΙΚΑ
& ΘΗΛΥΚΑ
|
ΟΥΔΕΤΕΡΑ
|
||
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
|
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
-ς
ή -
|
-ες
|
_
|
-α
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
-ος
ή –ως
|
-ων
|
-ος
ή –ως
|
-ων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
-ι
|
-σι(ν)
|
-ι
|
-σι(ν)
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
-α
ή –ν
|
-ας
ή –ς
|
_
|
-α
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
-ς
ή -
|
-ες
|
_
|
-α
|
|
Γενικές
Παρατηρήσεις:
1) Τα μονοσύλλαβα ονόματα της γ΄κλίσης στη γενική και
δοτική όλων των αριθμών τονίζονται στη λήγουσα. π.χ. ἡ φλόξ, τῆς φλογός, τῇ
φλογί – τῶν φλογῶν, ταῖς φλοξί
Εξαιρούνται και δεν τονίζονται
στη λήγουσα:
ὁ θώς, τῶν θώων
τὸ οὖς, τῶν ὤτων
ὁ παῖς, τῶν παίδων
ὁ Τρώς, τῶν Τρώων
ἡ δᾴς, τῶν δᾴδων
τὸ φῶς, τῶν φώτων
2) Το –ι–
και το –α– στις καταλήξεις της γ΄ κλίσης ουσιαστικών
είναι βραχύχρονα.
3) Τα
αρσενικά και τα θηλυκά της γ΄ κλίσης ουσιαστικών έχουν τις ίδιες καταλήξεις
σε όλες τις πτώσεις.
4)Τα ουδέτερα
ονόματα της γ΄ κλίσης έχουν τρεις πτώσεις όμοιες σε ενικό και πληθυντικό αριθμό
(ονομαστική, αιτιατική και κλητική).
5)
Περισπωμένη παίρνουν:
α) Οι
μονοσύλλαβοι τύποι της ονομαστικής, αιτιατικής και κλητικής ενικού που έχουν
χαρακτήρα -ι- και -υ-: π.χ. ὁ κῖς, τὸν κῖν, (ὦ) κῖ ὁ σῦς, τὸν σῦν, (ὦ) σῦ.
β) Η
αιτιατική πληθυντικού των ονομάτων σε -υς, όταν τονίζεται στη λήγουσα: π.χ.
τοὺς ἰχθῦς, τὰς κλιτῦς.
γ) Η
ονομαστική, αιτιατική και κλητική ενικού των ονομάτων πῦρ και οὖς: π.χ. τὸ πῦρ,
τὸ πῦρ, (ὦ) πῦρ τὸ οὖς, τὸ οὖς, (ὦ) οὖς.
δ) Η
ονομαστική και κλητική ενικού του θηλυκού του ονόματος ἡ γλαῦξ: π.χ ἡ γλαῦξ,
(ὦ) γλαῦξ.
ε) Η
κλητική ενικού των ονομάτων σε -ευς: π.χ. (ὦ) βασιλεῦ, (ὦ) γονεῦ, (ὦ) ἱερεῦ.
στ)
Τα
συνηρημένα: ὁ παῖς, τὸ φῶς, ὁ Ξενοφῶν,
κ.ά.
6)
Γενικά,
όταν ένα διπλόθεμο συμφωνόληκτο ουσιαστικό τονίζεται στη λήγουσα, τότε
σχηματίζει κλητική όμοια με την ονομαστική: ὁ λιμήν (τοῦ λιμένος), ὦ λιμήν
7)
Πρακτικά,
για να ελέγξω αν ένα ουσιαστικό είναι διπλόθεμο, σκέφτομαι τα Νέα Ελληνικά,
π.χ. ὁ ἡγεμώνà σκέφτομαι Νέα Ελληνική «ηγεμόνας» , άρα τοῦ ἡγεμόνος
|
ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ
Καταληκτικά μονόθεμα φωνηεντόληκτα σε εύς
(γεν. έως)
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
βασιλεύς
|
|
οἱ
|
βασιλεῖς
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
βασιλέως
|
|
τῶν
|
βασιλέων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
βασιλεῖ
|
|
τοῖς
|
βασιλεῦσι(ν)
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
βασιλέα
|
|
τούς
|
βασιλεῖς
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
βασιλεῦ
|
|
(ὦ)
|
βασιλεῖς
|
Ενικός
ονομ. ὁ ἁλιεὺ-ς ἡ γραῦ-ς ὁ βοῦ-ς
γεν. τοῦ ἁλιέως καὶ ἁλιῶς τῆς γρα-ὸς τοῦ βο-ός
δοτ. τῷ ἁλιεῖ τῇ γρα-ῒ τῲ βο-ῒ
αιτ. τὸν ἁλιέ-α καὶ ἁλιᾶ τὴν γραῦ-ν τὸν βοῦ-ν
κλητ. ὦ ἁλιεῦ ὦ γραῦ ὦ βοῦ
Πληθυντικὸς
ονομ. οἱ ἁλιεῖς αἱ γρᾶ- ες οἱ βό-ες
γεν. τῶν ἁλιέων καὶ ἁλιῶν τῶν γρα- ῶν τῶν βο-ῶν
δοτ. τοῖς ἁλιεῦ-σι ταῖς γραυ- σὶ τοῖς βου-σὶ
αιτ. τοὺς ἁλιέ-ας καὶ ἁλιᾶς τὰς γραῦ- ς τοὺς βοῦ-ς
κλητ. ὦ ἁλιεῖς ὦ
γρᾶ- ες ὦ βό-ες
|
Παρατήρηση
Όσα
φωνηεντόληκτα σε -εὺς έχουν φωνήεν προ του τελικού ε τού θέματος συνήθως
συναιρούν το ε αυτό με το επόμενο ω και α των καταλήξεων
(της γενικής καὶ αιτιατικής τού ενικού και τού πληθυντικού): (Εὐβοέως) Εὐβοῶς,
(Εὐβοέων) Εὐβοῶν, (Εὐβοέα) Εὐβοᾶ, (Εὐβοέας) Εὐβοᾶς.
|
Φωνηεντόληκτα
μονόθεμα σε –ως, -ωος / -υς, -υος / -ι, -ιος
-ως, -ωος
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
|
||
|
ὁ
|
ἥρω-ς
|
Τρὼ-ς
|
οἱ
|
ἥρω-ες
|
Τρῶ-ες
|
|
τοῦ
|
ἥρω-ος
|
Τρω-ὸς
|
τῶν
|
ἡρώ-ων
|
Τρώ-ων
|
|
τῷ
|
ἥρω-ι
|
Τρω-ὶ
|
τοῖς
|
ἥρω-σι(ν)
|
Τρω-σὶ(ν)
|
|
τόν
|
ἥρω-α
|
Τρῶ-α
|
τοὺς
|
ἥρω-ας
|
Τρῶ-ας
|
|
(ὦ)
|
ἥρω-ς
|
Τρὼ-ς
|
(ὦ)
|
ἥρω-ες
|
Τρῶ-ες
|
-υς, -υος,
και -ι, -ιος
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
|
||
|
ὁ
|
βότρυ-ς
|
ἰχθὺ-ς
|
οἱ
|
βότρυ-ες
|
ἰχθύ-ες
|
|
τοῦ
|
βότρυ-ος
|
ἰχθύ-ος
|
τῶν
|
βοτρύ-ων
|
ἰχθύ-ων
|
|
τῷ
|
βότρυ-ϊ
|
ἰχθύ-ϊ
|
τοῖς
|
βότρυ-σι(ν)
|
ἰχθύ-σι(ν)
|
|
τόν
|
βότρυ-ν
|
ἰχθὺ-ν
|
τοὺς
|
βότρυ-ς
|
ἰχθῦ-ς
|
|
(ὦ)
|
βότρυ
|
ἰχθὺ
|
(ὦ)
|
βότρυ-ες
|
ἰχθύ-ες
|
Κατά τα σε -υς κλίνονται και μερικά με
χαρακτήρα ι : ἡ μῆνις ( τῆς μήνιος), ὁ,ἡ
οἶς ( τοῦ οἰός = το πρόβατο ), ὁ κῖς ( τοῦ κιός = το σκουλήκι ) π.χ :
Ενικὸς
ονομ. ἡ δρῦ- ς ὁ κῖς ἡ μῆνις
γεν. τῆς δρυ-ὸς τοῦ
κι-ός τῆς μήνιος
δοτ. τῆ δρυ-ὶ
τῷ κι-ί τῆ μήνιϊ
αιτ. τὴν δρῦ-ν τὸν κῖ-ν τήν μῆνιν
κλητ. ὦ δρῦ ὦ κῖ ὦ μῆνι
Πληθυντικὸς
ονομ. αἱ δρύ- ες οἱ κῖ-ες αἱ μήνιες
γεν. τῶν δρυ-
ῶν τῶν κι-ῶν
τῶν μηνίων
δοτ. ταῖς δρυ-
σὶ τοῖς κι-σί ταῖς μήνισιν
αιτ. τὰς δρῦ-
ς τοὺς κῖ-ς τάς μῆνις
κλητ. ὦ δρύ- ες ὦ κῖ-ες ὦ μήνιες
Καταληκτικά
διπλόθεμα φωνηεντόληκτα σε –ις , –εως) / -υς, -έως / -υ, -εως
-ις, -εως
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
|||||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ἡ
|
δύναμι-ς
|
πόλῐ-ς
|
δυνάμεις
|
πόλεις
|
|||
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τῆς
|
δυνάμε-ως
|
πόλε-ως
|
δυνάμεων
|
πόλεων
|
|||
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῇ
|
δυνάμει
|
πόλει
|
δυνάμεσι(ν)
|
πόλεσι(ν)
|
|||
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τήν
|
δύναμι-ν
|
πόλι-ν
|
δυνάμεις
|
πόλεις
|
|||
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
δύναμι
|
πόλι
|
δυνάμεις
|
πόλεις
|
|||
-υ, -εως
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
τό
|
ἂστυ
|
|
τά
|
ἂστη
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
ἂστεως
|
|
τῶν
|
ἂστεων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
ἂστει
|
|
τοῖς
|
ἂστεσι(ν)
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τό
|
ἂστυ
|
|
τά
|
ἂστη
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
ἂστυ
|
|
(ὦ)
|
ἂστη
|
Ενικὸς
ονομ. ὁ πέλεκυ- ς ὁ
ἔγχελυς ἡ τίγρις
γεν. τοῦ πελέκε-ως τοῦ ἐγχέλυος τῆς τίγριος
δοτ. τῷ πελέκει
τῶ ἐγχέλυϊ
τῆ τίγριϊ
αιτ. τὸν πέλεκυ-ν τόν ἔγχελυν τήν τίγριν
κλητ. ὦ πέλεκυ ὦ
ἔγχελυ ὦ τίγρι
Πληθυντικὸς
ονομ. οἱ πελέκεις οἱ
ἐγχέλεις αἱ τίγρεις
γεν. τῶν πελέκε-ων τῶν ἐγχέλεων
τῶν τίγρεων
δοτ. τοῖς πελέκε-σι τοῖς ἐγχέλεσιν ταῖς τίγρεσιν
αιτ. τοὺς
πελέκεις τούς ἐγχέλεις τάς τίγρεις
κλητ. ὦ πελέκεις ὦ
ἐγχἐλεις ὦ τίγρεις
|
Παρατηρήσεις
1) Κατὰ το
όνομα ὁ πέλεκυς κλίνονται τα ονόματα ὁ πῆχυς, ὁ πρέσβυς.
2)
Τα
ονόματα τίγρις και τύρσις (πύργος) κλίνονται στον ενικό αριθμό
κατά το όνομα ὁ κῖς, ενώ στον πληθυντικό κατά το πόλις (δηλαδή στον ενικό
είναι μονόθεμα, ενώ στον πληθυντικό διπλόθεμα).
3) Τὸ όνομα
ὁ ἔγχελυς στον ενικὸ αριθμό κλίνεται κατὰ το όνομα βότρυς, ενώ στον πληθυντικό κατά το πόλις (δηλαδή
στον ενικό είναι μονόθεμο, ενώ στον πληθυντικό διπλόθεμο).
|
Ακατάληκτα
διπλόθεμα σε -ώ, (-οῦς):
|
Ενικός
αριθμός
|
Πληθυντικός
αριθμός
|
|||
|
Ον.
Γεν.
Δοτ.
Αιτ.
Κλητ.
|
ἡ
λεχὼ
τῆς
λεχοῦς
τῇ
λεχοῖ
τὴν
λεχὼ
(ὦ)
λεχοῖ
|
αἱ
λεχοὶ (κατά τη β΄ κλίση)
τῶν
λεχῶν
ταῖς
λεχοῖς
τὰς λεχοὺς
(ὦ)
λεχοὶ
|
||
Ομοίως: ἡ ἠχώ, ἡ πειθώ
|
Παρατηρήσεις:
Τα ακατάληκτα διπλόθεμα σε -ώ,
-οῦς:
α) Δεν έχουν κανονικά πληθυντικό
αριθμό. Αν όμως χρειαστεί να τον σχηματίσουν, κλίνονται κατά την β΄κλίση π.χ.
ἡ λεχώ, αἱ λεχοί. πληθ.αἱ
λεχοί, τῶν λεχῶν, ταῖς λεχοῖς, τὰς λεχοὺς
β) Σχηματίζουν την κλητική
ενικού σε -οῖ και τονίζονται αναλογικά με τη δοτική π.χ. τῇ πειθοῖ, (ὦ) πειθοῖ.
|
ΣΥΜΦΩΝΟΛΗΚΤΑ
Αφωνόληκτα
Ουρανικόληκτα
με θεμα σε κ, γ, χ
|
Ενικός
αριθμός
ον. ὁ κόραξ
(κ-ς)
|
ἡ πτέρυξ (γ-ς)
|
ὁ ὄνυξ (χ-ς)
|
|
|
γεν. τοῦ κόρακ-ος
|
τῆς πτέρυγ-ος
|
τοῦ ὄνυχ-ος
|
|
|
δοτ. τῷ κόρακ-ι
|
τῆ πτέρυγ-ι
|
τῷ ὄνυχ-ι
|
|
|
αιτ. τὸν κόρακ-α
|
τὴν πτέρυγ-α
|
τὸν ὄνυχ-α
|
|
|
κλ. (ὦ) κόραξ
(κ-ς)
|
(ὦ)πτέρυξ (γ-ς)
|
(ὦ) ὄνυξ (χ-ς)
|
|
|
Πληθυντικός
αριθμός
ον. οἱ κόρακ-ες
|
αἱ πτέρυγ-ες
|
οἱ, ὄνυχ-ες
|
|
|
γεν. τῶν κοράκ-ων
|
τῶν πτερύγ-ων
|
τῶν ὀνύχ-ων
|
|
|
δοτ. τοῖς κόραξι
(κ-σι)
|
ταῖς πτέρυξι (γ-σι)
|
τοῖς ὄνυξι (χ-σι)
|
|
|
αιτ. τοὺς κόρακ-ας
|
τὰς πτέρυγ-ας
|
τοὺς ὄνυχ-ας
|
|
|
κλ. (ὦ) κόρακ-ες
|
(ὦ) πτέρυγ-ες
|
(ὦ) ὄνυχ-ες
|
|
Χειλικόληκτα με θέμα σε π, β, φ
Ενικός
Πληθυντικός
|
ον.
|
ὁ
|
γὺψ (π-ς)
|
Ἄραψ (β-ς)
|
οἱ
|
γῦπ-ες
|
Ἄραβ-ες
|
|
|
γεν.
|
τοῦ
|
γυπ-ὸς
|
Ἄραβ-ος
|
τῶν
|
γυπ-ῶν
|
Ἀράβ-ων
|
|
|
δοτ.
|
τῷ
|
γυπ-ὶ
|
Ἄραβ-ι
|
τοῖς
|
γυψὶ (πσὶ)
|
Ἄραψι (β-σι)
|
|
|
αιτ.
|
τὸν
|
γῦπ-α
|
Ἄραβ-α
|
τοὺς
|
γῦπ-ας
|
Ἄραβ-ας
|
|
|
κλ.
|
(ὦ)
|
γὺψ (π-ς)
|
Ἄραψ (β-ς)
|
(ὦ)
|
γῦπ-ες
|
Ἄραβ-ες
|
|
Παρατήρηση:
Στα ουρανικόληκτα και τα
χειλικόληκτα ουσιαστικά το κ, γ, χ, και τα π, β, φ μετατρέπονται μαζί με το
–σ- της κατάληξης σε –ξ και –ψ αντίστοιχα στην ονομαστική και κλητική ενικού
καθώς και στην δοτική πληθυντικού.
|
Οδοντικόληκτα με θέμα σε τ, δ, θ
Ενικός αριθμός
|
ον. ὁ τάπης (τ-ς) ἡ πατρὶς (δ-ς) ὁ ὄρνις (θ-ς)
|
|
γεν. τοῦ τάπητ-ος τῆς πατρίδ-ος τοῦ
ὄρνιθος
|
|
δοτ. τῷ τάπητ-ι τῇ πατρίδ-ι τῷ ὄρνιθ-ι
|
|
αιτ. τὸν τάπητ-α τὴν πατρίδ-α τὸν ὄρνιν
|
|
κλ. (ὦ) τάπης (τ-ς) (ὦ) πατρὶς
(ὦ) ὄρνι
|
Πληθυντικός αριθμός
|
ον. οἱ τάπητ-ες αἱ πατρίδ-ες οἱ ὄρνιθ-ες
|
|
γεν. τῶν ταπήτ-ων τῶν πατρίδ-ων τῶν ὀρνίθ-ων
|
|
δοτ. τοῖς τάπησι (τ-σι) ταῖς πατρίσι (δ-σι) τοῖς ὄρνισι (θ-σι)
|
|
αιτ. τοὺς τάπητ-ας τὰς πατρίδ-ας τοὺς ὄρνιθ-ας
|
|
κλ. (ὦ) τάπητ-ες (ὦ) πατρίδ-ες (ὦ) ὄρνιθ-ες
|
ΠΡΟΣΟΧΗ
Τα βαρύτονα (δηλαδή τα ουσιαστικά που δεν τονίζονται στη λήγουσα) οδοντικόληκτα σε -ις (γεν. -ιδος, -ιτος, -ιθος) σχηματίζουν την αιτιατ. του ενικού σε -ν και την κλητ. του ενικού όμοια με το θέμα : τὴν χάρι-ν, τὴν ἔρι-v, τὴν ὄρνι-ν· ὦ χάρι, ὦ ἔρι, ὦ ὄρνι (από αναλογία προς τα φωνηεντόληκτα: τὴν πόλιν, ὦ πόλι)· όμοια και μερικά οδοντικόληκτα βαρύτονα σε -ης ή -υς: (ὁ και) ἡ Πάρνης -ηθος, (τὸν και) τὴν Πάρνην, ὦ Πάρνη· ἡ κόρυς -υθος (= περικεφαλαία), τὴν κόρ-υν, ὦ κόρυ.
Τα βαρύτονα (δηλαδή τα ουσιαστικά που δεν τονίζονται στη λήγουσα) οδοντικόληκτα σε -ις (γεν. -ιδος, -ιτος, -ιθος) σχηματίζουν την αιτιατ. του ενικού σε -ν και την κλητ. του ενικού όμοια με το θέμα : τὴν χάρι-ν, τὴν ἔρι-v, τὴν ὄρνι-ν· ὦ χάρι, ὦ ἔρι, ὦ ὄρνι (από αναλογία προς τα φωνηεντόληκτα: τὴν πόλιν, ὦ πόλι)· όμοια και μερικά οδοντικόληκτα βαρύτονα σε -ης ή -υς: (ὁ και) ἡ Πάρνης -ηθος, (τὸν και) τὴν Πάρνην, ὦ Πάρνη· ἡ κόρυς -υθος (= περικεφαλαία), τὴν κόρ-υν, ὦ κόρυ.
Ενικός Αριθμός
|
ὁ,
ἡ Πάρνης
Πάρνηθος
Πάρνηθι
Πάρνην
Πάρνη
|
ἡ
κόρυς
κόρυθος
κόρυθι
κόρυν
κόρυ
|
ἡ
χάρις
χάριτος
χάριτι
χάριν
χάρι
|
ἡ
ἔρις
ἔριδος
ἔριδι
ἔριν
ἔρι
|
Πληθυντικός Αριθμός
|
δεν
έχει
|
κόρυθες
κορύθων
κόρυσιν
κόρυθας
κόρυθες
|
χάριτες
χαρίτων
χάρισιν
χάριτας
χάριτες
|
ἔριδες
ἐρίδων
ἔρισιν
ἔριδας
ἔριδες
|
|
Παρατηρήσεις
1)Τα ουσιαστικά «τυραννὶς» και «παῖς» σχηματίζουν την κλητική
ενικού χωρίς κατάληξη.
2) Τα
οδοντικόληκτα ουσιαστικά σε -ις έχουν
το –ι- βραχύχρονο (π.χ. ἡ πατρίς –τῆς πατρίδος). Εξαιρούνται: ἀψίς, βαλβίς, κηλίς, κνημίς, κρηπίς,
σφραγίς, ψηφίς, νησίς (π.χ. ἡ ἀψίς, τῆς ἀψῖδος).
|
|||||||||
Οδοντικόληκτα ακατάληκτα
διπλόθεμα με θέμα σε -ντ
(ον.
-ων, γεν. –οντος)
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
γέρων
|
|
οἱ
|
γέροντες
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
γέροντος
|
|
τῶν
|
γερόντων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
γέροντι
|
|
τοῖς
|
γέρουσι(ν)
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
γέροντα
|
|
τούς
|
γέροντας
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
γέρον
|
|
(ὦ)
|
γέροντες
|
|
Παρατήρηση:
Τα οδοντικόληκτα βαρύτονα
(=αυτά που δεν τονίζονται στη λήγουσα) διπλόθεμα σε -ων, -οντος σχηματίζουν
την κλητική ενικού σε –ον. π.χ. ὁ
γέρων, (ὦ) γέρον
Αντίθετα, τα συνηρημένα σχηματίζουν
την κλητική ενικού σε -ῶν, -ῶντος.
π.χ.
ὁ Ξενοφῶν, (ὦ) Ξενοφῶν
|
Οδοντικόληκτα καταληκτικά μονόθεμα
με θέμα σε -ντ
(ον.
-ας, γεν. -αντος και ον. -ους, γεν. -οντος)
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
|||
|
ὁ
|
ἱμὰς (ντ-ς)
|
γίγας (ντ-ς)
|
|
οἱ
|
ἱμάντ-ες
|
γίγαντ-ες
|
|
τοῦ
|
ἱμάντ-ος
|
γίγαντ-ος
|
|
τῶν
|
ἱμάντ-ων
|
γιγάντ-ων
|
|
τῷ
|
ἱμάντ-ι
|
γίγαντ-ι
|
|
τοῖς
|
ἱμᾶσι (ᾰντ-σι)
|
γίγασι (αντ-σι)
|
|
τὸν
|
ἱμάντ-α
|
γίγαντ-α
|
|
τοὺς
|
ἱμάντ-ας
|
γίγαντ-ας
|
|
(ὦ)
|
ἱμὰς
|
γίγαν
|
|
(ὦ)
|
ἱμάντ-ες
|
γίγαντ-ες
|
|
Παρατήρηση:
Τα
οδοντικόληκτα βαρύτονα (=αυτά που δεν τονίζονται στη λήγουσα) σε -ας (-αντος)
σχηματίζουν την κλητική ενικού όμοια με το θέμα (με αποβολή του οδοντικού
χαρακτήρα): π.χ. ὁ γίγας , (ὦ) γίγαν.
|
Ουδέτερα
(οδοντικόληκτα)
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
τό
|
σῆμα
|
|
τά
|
σήματα
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
σήματος
|
|
τῶν
|
σημάτων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
σήματι
|
|
τοῖς
|
σήμασι
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τό
|
σῆμα
|
|
τά
|
σήματα
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
σῆμα
|
|
(ὦ)
|
σήματα
|
Παρατήρηση:
Τα ουδέτερα οδοντικόληκτα σε -μα (γεν. -ματος) είναι όλα ακατάληκτα:κτῆμα, σῶμα, ενώ καταληκτικά είναι μόνο τα ουδέτ. φῶς (φῶτ-ς), γεν. φωτ-ός, δοτ. φωτ-ὶ κτλ. και το ανώμαλο οὖς (οὖτ-ς), γεν. ὠτ-ὸς
Τα ουδέτερα οδοντικόληκτα σε -μα (γεν. -ματος) είναι όλα ακατάληκτα:κτῆμα, σῶμα, ενώ καταληκτικά είναι μόνο τα ουδέτ. φῶς (φῶτ-ς), γεν. φωτ-ός, δοτ. φωτ-ὶ κτλ. και το ανώμαλο οὖς (οὖτ-ς), γεν. ὠτ-ὸς
|
τό
φῶς
φωτός
φωτί
φῶς
φῶς
|
τά
φῶτα
φώτων
φωσίν
φῶτα
φῶτα
|
τό οὖς
ὠτός
ὠτί
οὖς
οὖς
|
τά ὦτα
ὤτων
ὠσίν
ὦτα
ὦτα
|
Ημιφωνόληκτα μονόθεμα (ερρινόληκτα)
Θέμα σε –ν
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
Ἓλλην
|
|
οἱ
|
Ἓλληνες
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
Ἓλληνος
|
|
τῶν
|
Ἑλλήνων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
Ἓλληνι
|
|
τοῖς
|
Ἓλλησι
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
Ἓλληνα
|
|
τούς
|
Ἓλληνας
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
Ἓλλην
|
|
(ὦ)
|
Ἓλληνες
|
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
ἀγών
|
|
οἱ
|
ἀγῶνες
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
ἀγῶνος
|
|
τῶν
|
ἀγώνων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
ἀγῶνι
|
|
τοῖς
|
ἀγῶσι
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
ἀγῶνα
|
|
τούς
|
ἀγῶνας
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
ἀγών
|
|
(ὦ)
|
ἀγῶνες
|
Ενικός
ονομ. ὁ δελφὶς παιὰν
γεν. τοῦ δελφῖνος παιᾶνος
δοτ. τῷ δελφῖνι παιᾶνι
αιτ. τὸν δελφῖνα παιᾶνα
κλητ. ὦ δελφὶς παιὰν
Πληθυντικὸς
ονομ. οἱ δελφῖνες παιᾶνες
γεν. τῶν δελφίνων παιάνων
δοτ. τοῖς
δελφῖσι παιᾶσι
αιτ. τοὺς δελφῖνας παιᾶνας
κλητ. ὦ δελφῖνες παιᾶνες
|
Παρατήρηση:
Τα
φωνήεντα -ι- και -α- εμπρός από τον χαρακτήρα -ν- των
μονόθεμων καταληκτικών σε -ίς, -ῖνος και των μονόθεμων ακατάληκτων σε -άν, -ᾶνος
είναι μακρόχρονα.
|
Ημιφωνόληκτα
διπλόθεμα (ερρινόληκτα)
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ὁ
|
ἡγεμὼν
|
γείτων
|
ἡγεμόν-ες
|
γείτον-ες
|
|
τοῦ
|
ἡγεμόν-ος
|
γείτον-ος
|
ἡγεμόν-ων
|
γειτόν-ων
|
|
τῷ
|
ἡγεμόν-ι
|
γείτον-ι
|
ἡγεμό-σι(ν)
|
γείτο-σι(ν)
|
|
τόν
|
ἡγεμόν-α
|
γείτον-α
|
ἡγεμόν-ας
|
γείτον-ας
|
|
(ὦ)
|
ἡγεμὼν
|
γεῖτον
|
ἡγεμόν-ες
|
γείτον-ες
|
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
πυθμήν
|
|
οἱ
|
πυθμένες
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
πυθμένος
|
|
τῶν
|
πυθμένων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
πυθμένι
|
|
τοῖς
|
πυθμέσι
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
πυθμένα
|
|
τούς
|
πυθμένας
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
πυθμήν
|
|
(ὦ)
|
πυθμένες
|
|
Παρατηρήσεις:
1) Εμπειρικά,
όταν στα ουσιαστικά σε –ων που έχουν δύο συλλαβές η κατάληξη τονίζεται, τότε
το –ω- παραμένει σε όλες τις πτώσεις, όπως ὁ ἀγών. Αντίθετα όταν το –ων δεν
τονίζεται, το –ω- μετατρέπεται σε –ο- σε όλες τις υπόλοιπες πτώσεις, όπως ὁ
πνεύμων.
2) Τα ερρινόληκτα
ουσιαστικά της γ΄ κλίσης έχουν την κλητική ενικού όμοια με την ονομαστική,
εκτός από τα βαρύτονα διπλόθεμα σε -ων, -ονος που σχηματίζουν κλητική ενικού
όμοια με το ασθενές θέμα: π.χ. ὁ δαίμων, (ὦ) δαῖμον ὁ τέκτων, (ὦ) τέκτον.
|
Ημιφωνόληκτα
υγρόληκτα μονόθεμα
Θέμα σε –ρ και - λ
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
σωτήρ
|
ὁ, ἡ ἅλς
|
οἱ
|
σωτῆρες
|
οἱ,
αἱ ἅλες
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
σωτῆρος
|
ἁλός
|
τῶν
|
σωτήρων
|
ἁλῶν
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
σωτῆρι
|
ἁλί
|
τοῖς
|
σωτῆρσι
|
ἁλσίν
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
σωτῆρα
|
ἅλα
|
τούς
|
σωτῆρας
|
ἅλας
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
σῶτερ
|
ἅλς
|
(ὦ)
|
σωτῆρες
|
ἅλες
|
|
Ενικὸς
ονομ. ὁ κρατὴρ
γεν. τοῦ κρατῆρ- ος
δοτ. τῷ κρατῆρ- ι
αΙτ. τὸν κρατῆρ- α
κλητ. ὦ κρατὴρ
|
Πληθυντικὸς
ονομ. οἱ κρατῆρ- ες
γεν. τῶν κρατήρ- ων
δοτ. τοῖς κρατῆρ- σι
αΙτ. τοὺς κρατῆρ- ας
κλητ. ὦ κρατῆρ- ες
|
Ημιφωνόληκτα
υγρόληκτα διπλόθεμα
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
πράκτωρ
|
|
οἱ
|
πράκτορες
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
πράκτορος
|
|
τῶν
|
πρακτόρων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
πράκτορι
|
|
τοῖς
|
πράκτορσι
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
πράκτορα
|
|
τούς
|
πράκτορας
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
πράκτορ
|
|
(ὦ)
|
πράκτορες
|
Ενικός
ονομ. ὁ ἀθὴρ
ῥήτωρ τό νέκταρ
γεν. τοῦ ἀθέρος ῥήτορος νέκταρος
δοτ. τῷ ἀθέρι ῥήτορι νέκταρι
αιτ. τὸν ἀθέρα ῥήτορα νέκταρ
κλητ. ὦ ἀθὴρ ῥῆτορ νέκταρ
Πληθυντικὸς
ονομ. οἱ ἀθέρες ῥήτορες τά νέκταρα
γεν. τῶν ἀθέρων ῥητόρων νεκτάρων
δοτ. τοῖς ἀθέρσι ῥήτορσι νέκταρσιν
αιτ. τοὺς ἀθέρας ῥήτορας νέκταρα
κλητ. ὦ ἀθέρες ῥήτορες νέκταρα
|
Παρατήρηση:
Κατὰ
το όνομα ὁ ἀθὴρ κλίνεται και το όνομα ὁ ἀστὴρ (τοῦ ἀστέρος),
αλλὰ ὁ ἀστὴρ σχηματίζει την δοτικὴ πληθυντικού τοῖς ἀστράσι (κατὰ
τὰ συγκοπτόμενα).
ὁ
ἀστήρ οἱ ἀστέρες
ἀστέρος ἀστέρων
ἀστέρι ἀστράσιν
ἀστέρα ἀστέρας
ἀστήρ ἀστέρες
|
ΠΡΟΣΟΧΗ
!!!
|
τό ἔαρ και ἦρ
ἔαρος
και ἦρος
ἔαρι και
ἦρι
ἔαρ και ἦρ
ἔαρ και ἦρ
|
|
Πρακτική
παρατήρηση:
Τα
διπλόθεμα ουσιαστικά σε –ων ή –ωρ σχηματίζουν κλητική ενικού:
1.
σε –ων ή –ωρ αντίστοιχα, αν
τονίζονται στη λήγουσα, π.χ. ὁ ἡγεμών-
ὦ ἡγεμών
2.
σε –ον ή –ορ αντίστοιχα, αν δεν τονίζονται στη λήγουσα (βαρύτονα), π.χ. ὁ ῥήτωρ -ὦ ῥῆτορ
|
Συγκοπτόμενα
διπλόθεμα υγρόληκτα
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
ἀνήρ
|
|
οἱ
|
ἂνδρες
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
ἀνδρός
|
|
τῶν
|
ἀνδρῶν
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
ἀνδρί
|
|
τοῖς
|
ἀνδράσι
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
ἂνδρα
|
|
τούς
|
ἂνδρας
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
ἂνερ
|
|
(ὦ)
|
ἂνδρες
|
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
πατήρ
|
|
οἱ
|
πατέρες
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
πατρός
|
|
τῶν
|
πατέρων
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
πατρί
|
|
τοῖς
|
πατράσι
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
πατέρα
|
|
τούς
|
πατέρας
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
πάτερ
|
|
(ὦ)
|
πατέρες
|
Ενικὸς
ἡ
Δημήτηρ
τῆς
Δήμητρος
τῇ
Δήμητρι
τὴν
Δήμητρα
ὦ
Δήμητερ
ΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
ἡ μήτηρ
μητρός
μητρί
μητέρα
μῆτερ
|
ἡ γαστήρ
γαστρός
γαστρί
γαστέρα
γαστήρ
|
ἡ θυγάτηρ
θυγατρός
θυγατρί
θυγατέρα
θύγατερ
|
|
μητέρες
μητέρων
μητράσιν
μητέρας
μητέρες
|
γαστέρες
γαστέρων
γαστράσιν
γαστέρας
γαστέρες
|
θυγατέρες
θυγατέρων
θυγατράσιν
θυγατέρας
θυγατέρες
|
|
Παρατηρήσεις
1) Όπως το
ουσιαστικό ὁ πατήρ κλίνονται επίσης τα ουσιαστικά ἡ μήτηρ, ἡ θυγάτηρ, ἡ γαστήρ, ἡ Δημήτηρ.
2) Τα
συγκοπτόμενα ουσιαστικά της γ΄ κλίσης σχηματίζουν την κλητική ενικού όμοια με
το ασθενές θέμα και τονίζονται στην αρχική συλλαβή. Εξαιρείται το ουσιαστικό
«ἡ γαστὴρ» που σχηματίζει την κλητική όμοια με την ονομαστική: (ὦ) γαστήρ.
|
Σιγμόληκτα
ακατάληκτα ουδέτερα σε –ος
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
|||
|
τό
|
βέλος
|
τό ἔδαφος
|
τά
|
βέλη
|
ἐδάφη
|
|
τοῦ
|
βέλους
|
ἐδάφους
|
τῶν
|
βελῶν
|
ἐδαφῶν
|
|
τῷ
|
βέλει
|
ἐδάφει
|
τοῖς
|
βέλεσι
|
ἐδάφεσιν
|
|
τό
|
βέλος
|
ἔδαφος
|
τά
|
βέλη
|
ἐδάφη
|
|
(ὦ)
|
βέλος
|
ἔδαφος
|
(ὦ)
|
βέλη
|
ἐδάφη
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||
|
τό
|
χρέος
|
|
τά
|
χρέα
|
|
τοῦ
|
χρέους
|
|
τῶν
|
χρεῶν
|
|
τῷ
|
χρέει
|
|
τοῖς
|
χρέεσι
|
|
τό
|
χρέος
|
|
τά
|
χρέα
|
|
(ὦ)
|
χρέος
|
|
(ὦ)
|
χρέα
|
|
Παρατήρηση
1)Τα
ουδέτερα σιγμόληκτα σε -ος σχηματίζουν την ονομαστική, αιτιατική και κλητική
πληθυντικού σε -η. π.χ. τὰ βέλεσ- α > βέλε-α > βέλη.
Αν
όμως λήγουν σε -έος, τότε συναιρούν το ε+α σε α: π.χ. τὸ χρέος- τὰ χρέε-α >
χρέα, τὰ κλέε-α > κλέα.
2)μερικά ουδέτερα σιγμόληκτα σε
-ος σχηματίζουν τη γενική πληθυντικού και συνηρημένη και ασυναίρετη π.χ τῶν ἀνθέων και ἀνθῶν
κερδέων κ΄ κερδῶν
χειλέων κ΄ χειλῶν
ὀρέων κ΄ ὀρῶν
τειχέων κ΄ τειχῶν
|
Σιγμόληκτα
αρσενικά
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
Σωκράτης
|
|
οἱ
|
Σωκράται
|
||
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
Σωκράτους
|
|
τῶν
|
Σωκρατῶν
|
||
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
Σωκράτει
|
|
τοῖς
|
Σωκράταις
|
||
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
Σωκράτη
|
|
τούς
|
Σωκράτας
|
||
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
Σώκρατες
|
|
(ὦ)
|
Σωκράται
|
||
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
||||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ὁ
|
Ἡρακλῆς
|
|
οἱ
|
Ἡρακλεῖς
|
||
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τοῦ
|
Ἡρακλέους
|
|
τῶν
|
Ἡρακλέων
|
||
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῷ
|
Ἡρακλεῖ
|
|
τοῖς
|
-
|
||
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τόν
|
Ἡρακλέα
|
|
τούς
|
Ἡρακλεῖς
|
||
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
Ἡράκλεις
|
|
(ὦ)
|
Ἡρακλεῖς
|
||
Κατά το Ἡρακλῆς
κλίνονται: Ἀγαθοκλῆς, Περικλῆς, Θεμιστοκλῆς, Ἱεροκλῆς, Προκλῆς, Σοφοκλῆς κ.ά.
|
Παρατηρήσεις
1) Πρόκειται
για κύρια ονόματα σε –ης (γεν. –ους), τα οποία είναι κυρίως σύνθετα με β’
συνθετικό ουδέτερο σιγμόληκτο σε –ος (π.χ. Περικλῆς < περί + κλέος) ή ρήμα (π.χ. Ἀριστοφάνης
< ἄριστος + φαίνομαι).
2) Όταν
έχουν πληθυντικό αριθμό, τα ονόματα σε –ης τον σχηματίζουν κατά την α’ κλίση.
3) Τὰ εἱς
-ης, γεν. -ους σχηματίζουν την αιτιατικὴ ενικού και σε -ην (κατὰ
τα πρωτόκλιτα): τὸν Σωκράτην, τὸν Δημοσθένην (όπως: τὸν Ἀριστείδην).
|
Ουδέτερα σιγμόληκτα
σε -ας, γεν. -ως (ή -ατος)
Σιγμόληκτα
ουδέτερα σε -ας είναι έξι: κρέας,
γέρας (= βραβείο), γῆρας, πέρας, τέρας, κέρας.
Ενικός
αριθμός
|
ον. τὸ
γεν. τοῦ
δοτ.
τῷ
αιτ. τὸ
κλ. (ὦ)
|
κρέας
κρέως
κρέᾳ
κρέας
κρέας
|
πέρας
πέρατ-ος
πέρατ-ι
πέρας
πέρας
|
Πληθυντικός
αριθμός
|
ον. τὰ
γεν. τῶν
δοτ. τοῖς
αιτ. τὰ
κλ. (ὦ)
|
κρέᾱ
κρεῶν
κρέα-σι(ν)
κρέᾱ
κρέᾱ
|
πέρατ-α
περάτ-ων
πέρα-σι(ν)
πέρατ-α
πέρατ-α
|
|
τό
τέρας
τέρατος
τέρατι
τέρας
τέρας
|
τό
κέρας
κέρατος
κ΄ κέρως
κέρατι
κ΄ κέρᾳ
κέρας
κέρας
|
τό
γέρας
γέρως
γέρᾳ
γέρας
γέρας
|
τό
γῆρας
γήρως
γήρᾳ
γῆρας
γῆρας
|
|
τέρατα
κ ΄ τέρα
τεράτων
κ΄ τερῶν
τέρασιν
τέρατα
κ ΄ τέρα
τέρατα
κ ΄ τέρα
|
κέρατα
κ΄κέρα
κεράτων
κ΄ κερῶν
κέρασιν
κέρατα
κ΄ κέρα
κέρατα
κ ΄ κέρα
|
γέρα
γερῶν
γερασιν
γέρα
γέρα
|
|
|
Παρατηρήσεις
1) Τα
ουσιαστικά «τὸ γέρας» και «τὸ γῆρας» κλίνονται όπως «τὸ κρέας». Έχουν θέμα
παντού καθαρά σιγμόληκτο. Προσοχή: «τὸ γῆρας» δεν έχει πληθυντικό.
2) Το
ουσιαστικό «τὸ κέρας» κλίνεται σύμφωνα με τα σιγμόληκτα («τὸ κρέας») αλλά και
σύμφωνα με τα οδοντικόληκτα («τὸ πέρας»). Έχει διπλούς τύπους στη γενική και
δοτική του ενικού και σε όλες τις πτώσεις του πληθυντικού εκτός της δοτικής.
3) Το
ουσιαστικό «τὸ τέρας» κλίνεται στον ενικό κατά «τὸ πέρας» και στον πληθυντικό
κλίνεται και κατά «τὸ κρέας».
|
Θηλυκά σιγμοληκτα διπλόθεμα
σε –ως, -οῦς
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
||
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
ἡ
|
αἰδὼς
|
|
ἡ
|
Ἠὼς
|
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
τὴς
|
αἰδοῦς
|
|
τὴς
|
Ἠοῦς
|
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
τῇ
|
αἰδοῖ
|
|
τῇ
|
Ἠοῖ
|
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
τήν
|
αἰδῶ
|
|
τήν
|
Ἠῶ
|
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
(ὦ)
|
αἰδὼς
|
|
(ὦ)
|
Ἠὼς
|
|
Παρατήρηση
Τα
ουσιαστικά «ἡ αἰδὼς» και «ἡ ἠὼς» δε σχηματίζουν πληθυντικό.
Επιμέλεια: Χαρίδημος Ξενικάκης
|