ΜΑΘΗΜΑ 11
|
LECTIO UNDECIMA
|
Η ΡΩΜΗ ΚΑΙ Η ΚΑΡΧΗΔΟΝΑ
Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superāvit et Saguntum vi expugnāvit. Postea Alpes, quae Italiam ab Galliā seiungunt, cum elephantis transiit. Ubi in Italiā fuit, apud Ticīnum, Trebiam, Trasumēnum et Cannas copias Rōmanōrum profligāvit et delēvit. Populus Rōmānus cladem Cannensem pavidus audīvit. In agro Falerno Hannibal ex insidiis Fabii Maximi se expedīvit. Postquam XIV annos in Italiā complēvit, Carthaginienses eum in Africam revocavērunt. Ibi Hannibal bellum cum Rōmānis componere frustra cupīvit. Denique cum P. Scipiōne apud Zamam dimicāvit, sed Rōmāni victoriam reportavērunt.
Γραμματική αναγνώριση
Hannibal: ονομαστική ενικού, αρσενικό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού Hannibal, Hannibalis = Αννίβας→ ως κύριο όνομα δεν διαθέτει πληθυντικό.
dux: ονομαστική ενικού, αρσενικό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού dux, ducis = στρατηγός.
Carthaginiensis: Carthaginiensis, Carthaginiensis, Carthaginiense = Καρχηδόνιος,-α,-ο → το επίθετο, τριγενές και δικατάληκτο, δεν σχηματίζει παραθετικά.
VI et XX (sex et viginti): απόλυτο αριθμητικό επίθετο, άκλιτο = 26 (είκοσι έξι).
annos: αιτιατική πληθυντικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού annus -i = χρόνος, έτος.
natus: ονομαστική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, της μετοχής παρακειμένου του αποθετικού ρήματος nascor, natus sum, natum, nasci 3 = γεννιέμαι.
omnes: αιτιατική πληθυντικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του τριγενούς και δικαταλήκτου επιθέτου omnis, omnis, omne = όλος, -η, -ο → το επίθετο δεν σχηματίζει παραθετικά.
gentes: αιτιατική πληθυντικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού gens, gentis = έθνος, γένος.
Hispaniae: γενική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού Hispania -ae = Ισπανία → ως όνομα χώρας δεν διαθέτει πληθυντικό.
bello: αφαιρετική ενικού, ουδέτερο, β΄ κλίση, του ουσιαστικού bellum –i = πόλεμος.
superavit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος supero, superavi, superatum, superāre 1= νικώ.
et: παρατακτικός, συμπλεκτικός σύνδεσμος = και.
Saguntum: αιτιατική ενικού, ουδέτερο, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Saguntum –i = Σάγουντο → ως όνομα πόλης δεν διαθέτει πληθυντικό.
vi: αφαιρετική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού vis = δύναμη, βία → ελλειπτικό ως προς την κλίση, δεν διαθέτει γενική, δοτική και κλητική ενικού.
expugnavit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος expugno, expugnavi, expugnatum, expugnāre 1 = κυριεύω.
Postea: χρονικό επίρρημα = αργότερα.
Alpes: αιτιατική πληθυντικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού Alpes -ium = Άλπεις → σπάνια και στον ενικό.
quae: ονομαστική πληθυντικού, θηλυκό, της αναφορικής αντωνυμίας qui, quae, quod = ο οποίος, η οποία, το οποίο.
Italiam: αιτιατική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού Italia –ae = Ιταλία→ ως όνομα χώρας δεν διαθέτει πληθυντικό.
a(b): πρόθεση που συντάσσεται με κυρίως αφαιρετική = από (εδώ δηλώνει την απομάκρυνση από τόπο).
Gallia: αφαιρετική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού Gallia –ae = Γαλατία→ ως όνομα χώρας δεν διαθέτει πληθυντικό.
seiungunt: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεργητικού ενεστώτα του ρήματος seiungo, seiunxi, seiunctum, seiungĕre 3 = χωρίζω.
cum: πρόθεση που συντάσσεται με (οργανική) αφαιρετική = με (εδώ δηλώνει τη συνοδεία).
elephantis: αφαιρετική πληθυντικού, αρσενικό, του ουσιαστικού β΄ κλίσης που ανήκει στα αφθονούντα elephantus -i (β΄ κλίση) και elepha(n)s –ntis (γ΄ κλίση) = ελέφαντας. Εδώ β΄ κλίσης, ετερόκλιτο.
transiit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ανώμαλου ρήματος transeo, transii (transivi), transitum, transire = περνώ, διέρχομαι
Ubi: χρονικός σύνδεσμος = όταν/μόλις.
in: πρόθεση που εδώ συντάσσεται με (τοπική) αφαιρετική = σε (δηλώνει τη στάση σε τόπο).
Italia: αφαιρετική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού Italia –ae = Ιταλία→ ως όνομα χώρας δεν διαθέτει πληθυντικό.
fuit: γ΄ ενικό οριστικής παρακειμένου του βοηθητικού ρήματος sum, fui, --, esse = είμαι.
apud: πρόθεση που συντάσσεται με αιτιατική = κοντά σε [δηλώνει τη στάση σε τόπο (πλησίον)].
Ticinum: αιτιατική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Ticinus –i = Τίκινος (ποταμός).
Trebiam: αιτιατική ενικού, αρσενικό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού Trebia –ae = Τρεβίας (ποταμός).
Trasumenum: αιτιατική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Trasumenus –i = Τρασιμένη (λίμνη).
et: παρατακτικός, συμπλεκτικός σύνδεσμος = και.
Cannas: αιτιατική πληθυντικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού Cannae –arum = Κάννες.
copias: αιτιατική πληθυντικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ετερόσημου ουσιαστικού copia –ae = αφθονία, copiae – arum = στρατεύματα.
Romanorum: γενική πληθυντικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Romanus -i- = Ρωμαίος. Oυσιαστικά πρόκειται για τον πληθυντικό του αρσενικού γένους του επιθέτου το οποίο ως ουσιαστικοποιημένο δηλώνει το έθνος
profligavit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος profligo, profligavi, profligatum, profligāre 1 = κατατροπώνω.
et: παρατακτικός,συμπλεκτικός σύνδεσμος = και.
delevit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος deleo, delevi, deletum, delēre 2 = καταστρέφω.
Populus: ονομαστική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού populus -i = λαός.
Romanus: ονομαστική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του επιθέτου Romanus, -a, –um = ρωμαϊκός, -ή, –ό. → το επίθετο δεν σχηματίζει παραθετικά.
cladem: αιτιατική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ισοσύλλαβου ουσιαστικού clades, -is = καταστροφή, συντριβή.
Cannensem: αιτιατική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του τριγενούς και δικαταλήκτου επιθέτου Cannensis, -is,-e = ο, η, το των Καννών, (αυτός, αυτή, αυτό που σχετίζεται με τις Κάννες) → το επίθετο δεν σχηματίζει παραθετικά.
pavidus: ονομαστική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του επιθέτου pavidus, –a, -um = έντρομος, –η, -ο. Συγκριτικός βαθμός: pavidior, -ior, -ius Υπερθετικός βαθμός:pavidissimus, -a, -um.
audivit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος audio, audivi, auditum, audire 4 = ακούω.
In: πρόθεση που εδώ συντάσσεται με (τοπική) αφαιρετική = σε (δηλώνει τη στάση σε τόπο).
agro: αφαιρετική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του συγκοπτόμενου ουσιαστικού ager, agri = αγρός.
Falerno: αφαιρετική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του επιθέτου Falernus, –a,- um = Φαλερνός – ή - ό → το επίθετο δεν σχηματίζει παραθετικά.
Hannibal: ονομαστική ενικού, αρσενικό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού Hannibal, Hannibalis = Αννίβας→ ως κύριο όνομα δεν διαθέτει πληθυντικό.
ex: πρόθεση που συντάσσεται με (κυρίως) αφαιρετική = από (δηλώνει την απομάκρυνση από τόπο).
insidiis: αφαιρετική πληθυντικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού insidiae –arum = ενέδρα → διαθέτει μόνο πληθυντικό (plurale tantum).
Fabii: γενική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Fabius –ii/ -i = Φάβιος→ ως κύριο όνομα δεν διαθέτει πληθυντικό.
Maximi: γενική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Maximus -i = Μάξιμος→ ως κύριο όνομα δεν διαθέτει πληθυντικό.
se: αιτιατική ενικού, αρσενικό, της προσωπικής αντωνυμίας γ΄ προσώπου (που λειτουργεί ως αυτοπαθητική = τον εαυτό του, τον εαυτό της, τον εαυτό του).
expedivit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος expedio, expedivi, expeditum, expedire 4 = απελευθερώνω.
Postquam: χρονικός σύνδεσμος = αφού.
XIV (quattuordecim): απόλυτο αριθμητικό επίθετο, άκλιτο = 14 (δεκατέσσερα).
annos: αιτιατική πληθυντικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού annus -i = χρόνος, έτος.
in: πρόθεση που εδώ συντάσσεται με (τοπική) αφαιρετική = σε (δηλώνει τη στάση σε τόπο).
Italia: αφαιρετική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού Italia –ae = Ιταλία→ ως όνομα χώρας δεν διαθέτει πληθυντικό.
complevit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος compleo, complevi, completum, complēre 2 = συμπληρώνω.
Carthaginienses: ονομαστική πληθυντικού, αρσενικό, γ΄ κλίση, ουσιαστικού (εδώ) Carthaginiensis –is = Καρχηδόνιος.
eum: αιτιατική ενικού, αρσενικό, της δεικτικής- επαναληπτικής αντωνυμίας is, ea, id = αυτός, -ή, -ό.
in: πρόθεση που εδώ συντάσσεται με αιτιατική = σε (δηλώνει την κίνηση σε τόπο, άφιξη).
Africam: αιτιατική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού Africa –ae = Αφρική → ως όνομα ηπείρου δεν διαθέτει πληθυντικό.
revocaverunt: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος revoco, revocavi, revocatum, revocāre 1 = ανακαλώ.
Ibi: τοπικό επίρρημα = εκεί.
Hannibal: ονομαστική ενικού, αρσενικό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού Hannibal, Hannibalis = Αννίβας→ ως κύριο όνομα δεν διαθέτει πληθυντικό.
bellum: αιτιατική ενικού, ουδέτερο, β΄ κλίσης, του ουσιαστικού bellum –i = πόλεμος.
cum: πρόθεση που συντάσσεται με (οργανική) αφαιρετική = εναντίον(δηλώνει την εχθρική διάθεση).
Romanis: αφαιρετική πληθυντικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Romanus –i = Ρωμαίος.
componere: απαρέμφατο ενεργητικού ενεστώτα του ρήματος compono, composui, compositum, componěre 3 =τελειώνω τον πόλεμο με συνθήκη.
frustra: τροπικό επίρρημα = μάταια.
cupivit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος cupio, cupivi (-ii), cupitum, cupěre 3 = επιθυμώ → ανήκει στα 15 ρήματα σε –io που κλίνονται σαν το capio.
Denique: χρονικό επίρρημα = τελικά.
cum: πρόθεση που συντάσσεται με (οργανική) αφαιρετική = εναντίον (δηλώνει την εχθρική διάθεση).
P(opliο ublio): αφαιρετική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Poplius Publius –ii/ -i = Πόπλιος → ως κύριο όνομα δεν διαθέτει πληθυντικό. Πρόκειται για συντομογραφία του Poplius Publius.
Scipione: αφαιρετική ενικού, αρσενικό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού Scipio -onis = Σκιπίωνας. → ως κύριο όνομα δεν διαθέτει πληθυντικό.
apud: πρόθεση που συντάσσεται με αιτιατική = κοντά σε [δηλώνει τη στάση σε τόπο (πλησίον)].
Zamam: αιτιατική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού Zama –ae = Ζάμα → ως όνομα πόλης δεν διαθέτει πληθυντικό.
dimicavit: γ΄ ενικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος dimico, dimicavi, dimicatum, dimicāre 1 = αγωνίζομαι.
sed: παρατακτικός, αντιθετικός σύνδεσμος = αλλά.
Romani: ονομαστική πληθυντικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Romanus –i = Ρωμαίος.
victoriam: αιτιατική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού victoria –ae = νίκη.
reportaverunt: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεργητικού παρακειμένου του ρήματος reporto, reportavi, reportatum, reportāre 1= κερδίζω (τη νίκη).
Γραμματική κατάταξη λέξεων
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
ΕΠΙΘΕΤΑ
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
qui, quae, quod (αναφορική)
se (προς.)
is, ea, id (οριστ.)
ΡΗΜΑΤΑ
sum, fui, esse = είμαι
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
Postea
Ibi
Denique
ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ
ab +ΑΦ= από (απομάκρυνση, χωρισμός : ab
cum + ΑΦ= μαζί με, με (συνοδεία : cum elephantis)
cum +ΑΦ =εναντίον (εχθρική διάθεση : cum Romanis, cum P. Scipione)
in +ΑΙΤ=προς, σε (κίνηση προς τόπο : in Africam)
in +ΑΦ : σε (στάση σε τόπο : in Italia, In agro)
apud +ΑΙΤ= κοντά σε (πλησίον : apud Ticinum, apud Zamam)
ex +ΑΦ= από (απομάκρυνση : ex insidiis)
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
et (συμπλ.)
Ubi (χρον) =όταν, αφού(προτερόχρονο)
postquam (χρον) =όταν, αφού(προτερόχρονο)
sed (αντιθ)
Πρόσθετες Ασκήσεις ?
1.Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι :
α. Hannibal : αφαιρετική του ενικού αριθμού
β. dux Carthaginiensis : δοτική του πληθυντικού αριθμού
γ. omnes gentes : αφαιρετική του ενικού αριθμού
δ. vi : αιτιατική του ενικού αριθμού
ε. Alpes : γενική του πληθυντικού αριθμού
στ. elephantis : ονομαστική του ενικού αριθμού
ζ. cladem Cannensem : αφαιρετική του ενικού αριθμού
η. Fabii Maximi : κλητική του ενικού αριθμού
θ. se : γενική του ενικού αριθμού
ι. eum: δοτική του πληθυντικού αριθμού
2. cladem Cannensem, Fabius Maximus: Να κλιθούν οι συνεκφορές και στους δύο αριθμούς.
3. superavit, seiungunt, transiit, fuit, audivit : Να γίνει Χρονική Αντικατάσταση
4. seiungunt, transiit, fuit, reportaverunt, dimicavit : Να γραφούν τα απαρέμφατα όλων των χρόνων
5. Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι της Οριστικής :
superavit : β΄ενικό του παρατατικού της μέσης φωνής
seiungunt : α΄πληθυντικό του μέλλοντα και των δυο φωνών
fuit : β΄πληθυντικό του υπερσυντελίκου
delevit : α΄πληθυντικό του παρακειμένου και των δυο φωνών
audivit : γ΄ενικό του παρατατικού και των δυο φωνών
expedivit : β΄ενικό του παρατατικού της μέσης φωνής
revocaverunt : γ΄ενικό του μέλλοντα της ενεργητικής φωνής
cupivit: γ΄πληθυντικό του ενεστώτα της ενεργητικής φωνής
6. Να συμπληρώσετε τα κενά με τα ρήματα στην οριστική παρακειμένου.
a)
b) Ubi Hannibal hostes adventare ……………….. (audio).
c) Milites nostri ex insidiis hostium se ………………. (expedio).
d) Belua nocuit incolae et agrum eius ………………..(deleo)
e) Scipio copias Carthaginiensium …………….. et victoriam ……………(supero, reporto).
f) Tu Aenean ad caelum …………… (fero).
g) Romanis imperium sine fine …………. (sum)
h) Iulus Albam Longam ……………… (munio).
i) Postquam XIV annos in Italia ………………., Carthaginienses eum …………………. (compleo, revoco).
7. Να γραφούν οι κλιτοί τύποι στον άλλο αριθμό:
α. Ille, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit.
β. Postea Alpes, quae Italiam ab Gallia seiungunt, cum elephantis transiit.
γ. Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit.
δ. In agro Falerno Hannibal ex insidiis Fabii Maximi se expedivit.
ε. Postquam XIV annos in Italia complevit, Carthaginienses eum in Africam revocaverunt.
στ. Ibi Hannibal bellum cum Romanis componere frustra cupivit.
8. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο της λέξης σε παρένθεση. Τα ρήματα να τεθούν σε οριστική παρακειμένου:
α. Postquam Carthaginienses Saguntum vi ………………….., cum ………………. in ……………….. ………………. (elephas, expugno, Italia, transeo)
β. Milites copias ……………… ………………… et ………………. (profligo, hostis, deleo)
γ. Apud Ticinum copiae Carthaginiensium …………………… Romanorum …………………. et magnam victoriam ………………(copiae, profligo, reporto)
δ. Vos …………………. …………………….. cladem ……………… (magnus, pavidus, audio)
ε. Ubi rex hostium ……………… ……………….., pavidus revocavit copias suas. (audio, clades)
στ. Frustra Carthaginienses victoriam …………….. ………………… (reporto, cupio)
ζ. Postquam hostes de collibus ………………, ……………….. militum ……………… (advolo, caedes, perpetro)
η. Romani P. Scipionem post ……………….. apud Zamam Africanum ………………. (apello, victoria)
θ. ……………….. copiarum Romanorum apud Cannas ……………… ……………… (clades, sum, magnus)
ι. Romani apud Zamam Carthaginienses ………………… . Victoria Scipionis ……………..
……………… (supero, clarus, sum)
ια. Hannibal frustra ……………….. victoriam …………………. . Romani copias …………………. superaverunt. (reporto, cupio, is)
9. Να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική :
α) Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit.
β) Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit.
γ) Carthaginienses eum in Africam revocaverunt.
δ) Romani victoriam reportaverunt.
ε) Ubi in Italia fuit, apud Ticinum, Trebiam, Trasumenum et Cannas copias Romanorum profligavit et delevit.
10. Να μετατραπούν οι προτάσεις σε απαρεμφατικές με εξάρτηση της φράσεις της παρένθεσης:
α)Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit (Hannibal narrat…)
β)Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit. (Plinius narrat…)
γ)Carthaginienses eum in Africam revocaverunt. (Omnes audimus…)
δ) Ibi Hannibal bellum cum Romanis componere frustra cupivit. (Cornelius Nepos scripsit in libris suis…)
11. Να αντικαταστήσετε την υπογραμμισμένη λέξη από τη λέξη στην παρένθεση και να κάνετε τις απαιτούμενες μεταβολές:
α. In agro Falerno Hannibal ex insidiis Fabii Maximi se expedivit. (Italia)
β. Postquam XIV annos in Italia complevit, Carthaginienses eum in Africam revocaverunt. (domus)
12. Να μεταφερθούν τα παρακάτω ονόματα στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού:
dux
annos
gentes
bello
vi
elephantis
copias
Populus
cladem
agro
victoriam
13. Nα μεταφέρετε τα επίθετα στην αντίστοιχη πτώση του άλλου αριθμού και στα τρία γένη.
Omnes Cannensem Falerno 14. Να σημειώσετε X στο σωστό ή το λάθος επιβεβαιώνοντας ή απορρίπτοντας το περιεχόμενο των παρακάτω προτάσεων:
15. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:
i. superavit: το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού παρατατικού.
ii. profligavit: το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού μέλλοντα.
iii. fuit: το β΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του παρακειμένου και το απαρέμφατο του ενεστώτα.
iv. dimicavit: το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού μέλλοντα και παρακειμένου.
v. componere: το β΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα και παρατατικού.
vi. seiungunt: το α΄ ενικό της οριστικής του ενεργητικού μέλλοντα.
16. Να διαγράψετε στις παρακάτω προτάσεις το σκέλος που περιέχει λάθος:
α) Το dux είναι παράθεση ή επεξήγηση στο Hannibal.
β) Tο annos είναι αιτιατική του χρόνου ή αντικείμενο στο natus.
γ) Η χρονική πρόταση Ubi in Italia fuit εκφράζει το σύγχρονο ή το προτερόχρονο.
δ) Tο pavidus είναι επιθετικός προσδιορισμός ή επιρρηματικό κατηγορούμενο στο populus.
ε) Το se φανερώνει ευθεία (άμεση) ή πλάγια (έμμεση) αυτοπάθεια.
17. Να αντιστοιχίσετε τις προθέσεις της πρώτης (Α) στήλης με τις πτώσεις της δεύτερης (Β) στήλης με τις οποίες αυτές συντάσσονται:
18. Στις παρακάτω προτάσεις να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική, όπου αυτό είναι δυνατό.
1. (Hannibal) apud Ticinum, Trebiam, Trasumenum et Cannas copias Romanorum profligavit et delevit.
2. Carthaginienses eum in Africam revocaverunt.
3. Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit.
4. Populus Romanus cladem Cannensem pavidus audivit.
19. «Hannibal, dux Carthaginiensis, VI et XX annos natus, omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit.» : Να αναλυθεί η επιθετική μετοχή natus σε δευτερεύουσα πρόταση.
20. […] quae Italiam ab Gallia seiungunt: να συμπτύξετε την πρόταση σε μετοχή.
21. Hannibal omnes gentes Hispaniae bello superavit et Saguntum vi expugnavit:
α) Να ξαναγράψετε την περίοδο τρέποντας την πρώτη κύρια πρόταση σε δευτερεύουσα χρονική, εισαγόμενη με τον ιστορικό/διηγηματικό cum, που να εκφράζει το προτερόχρονο σε σχέση με την κύρια πρόταση.
β) να ξαναγράψετε την περίοδο συμπτύσσοντας την χρονική πρόταση σε χρονική μετοχή.
22. In Italia, in Africam:
Να αναγνωρίσετε τους προσδιορισμούς του τόπου και να αποδώσετε τις ίδιες επιρρηματικές έννοιες αντικαθιστώντας τους παραπάνω τύπους με τα Roma, Athenae.
23. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο των λέξεων που βρίσκονται σε παρένθεση και να δικαιολογήσετε την επιλογή σας.
i. Hannibal cum …………………….. (multi milites) Alpes transiit.
ii. Postquam Hannibal Alpes ……………………. (transeo), Romanos vicit.
iii. Carthaginienses ………………………(Romani) victi sunt.
iv. Ubi Hannibal Romanos ……………. (vinco), ……………………… (Africa) rediit.
v. Cum (ιστορ. διηγημ.) Hannibal Romanos ……………. (vinco), ……………………… (Carthago) rediit.
24. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους.
expedivit: γ΄ ενικό οριστικής ενεστώτα και μέλλοντα.
transiit: αιτιατική του σουπίνου και της μετοχής ενεστώτα στο ουδέτερο γένος.
seiungunt: γενική πληθυντικού της μετοχής του μέλλοντα στο ίδιο γένος.
natus: απαρέμφατο μέλλοντα (να λάβετε υπ’ όψιν σας το υποκείμενο).
profligavit: γενική πληθυντικού του γερουνδιακού στο ουδέτερο γένος.
componere: απαρέμφατα μέλλοντα και παρακειμένου και στις 2 φωνές (να λάβετε υπ’ όψιν σας το υποκείμενο, όπου χρειάζεται).
25. pavidus: να γράψετε τους τρεις βαθμούς του επιρρήματος που προέρχεται από το επίθετο.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||