Λατινικά: Μάθημα 15 (Τα ήθη των Γερμανών)

ΜΑΘΗΜΑ 15
LECTIO QUINTA DECIMA



ΤΑ ΗΘΗ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ
Germanōrum vita omnis in venationibus atque in studiis rei militāris consistit. Germāni non student agricultūrae; lacte, caseo et carne nutriuntur. Locis frigidissimis pelles solum habent et in fluminibus lavantur. Cum civitas bellum gerit, magistrātus creantur cum vitae necisque potestāte. Equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt ac pedibus proeliantur: ephippiōrum usus res turpis et iners habētur. Vinum a mercatoribus ad se importāri non sinunt quod eā rē, ut arbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.

Κείμενο
Νεοελληνική απόδοση
Germanōrum vita omnis
in venationibus atque in studiis
rei militāris consistit.
Germāni non student agricultūrae;
lacte, caseo et carne nutriuntur.
Locis frigidissimis
pelles solum habent
et in fluminibus lavantur.
Cum civitas bellum gerit,
magistrātus creantur
cum vitae necisque potestāte.
Equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt
ac pedibus proeliantur: ephippiōrum usus
res turpis et iners habētur.
Vinum a mercatoribus ad se importāri non sinunt
quod eā rē, ut arbitrantur,
remollescunt homines
atque effeminantur.
Όλη η ζωή των Γερμανών
περιορίζεται στο κυνήγι και στη σπουδή
των στρατιωτικών πραγμάτων.
Οι Γερμανοί δεν ασχολούνται με τη γεωργία· τρέφονται με γάλα, τυρί και κρέας.
(Αν και ζουν) σε τόπους πολύ παγωμένους, φορούν μόνο δέρματα
και πλένονται στα ποτάμια.
Κάθε φορά που η πολιτεία κάνει πόλεμο, εκλέγονται άρχοντες
με εξουσία ζωής και θανάτου.
Στις ιππομαχίες συχνά πηδούν από τα άλογα  και πολεμούν πεζοί: η χρήση της σέλας θεωρείται πράγμα αισχρό και μαλθακό.
Δεν επιτρέπουν να εισάγεται από τους εμπόρους κρασί σε αυτούς,
γιατί από αυτό το πράγμα, όπως πιστεύουν, οι άνθρωποι γίνονται μαλθακοί
και εκθηλύνονται.


Γραμματική αναγνώριση

Germanorum: γενική πληθυντικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Germani -orum = Γερμανοί  δεν σχηματίζει ενικό ως όνομα λαού ή έθνους.

vita: ονομαστική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού vita -ae = ζωή. 

omnis: ονομαστική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του τριγενούς και δικατάληκτου επιθέτου omnis, -is, -e = όλος, -η, -ο  δεν σχηματίζει παραθετικά, γιατί δηλώνει απόλυτη έννοια. 

in: πρόθεση + (εδώ) τοπική αφαιρετική = σε. 

venationibus: αφαιρετική πληθυντικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού venatio -onis = κυνήγι. 

atque: παρατακτικός, συμπλεκτικός σύνδεσμος = και.

studiis: αφαιρετική πληθυντικού, ουδέτερο, β΄ κλίση, του ουσιαστικού studium -ii/ -i = σπουδή, ασχολία.

rei: γενική ενικού, θηλυκό, ε΄ κλίση, του ουσιαστικού res, rei = πράγμα. Μαζί με το dies είναι τα μόνα ουσιαστικά της ε΄ κλίσης που σχηματίζουν πλήρως και τους 2 αριθμούς. 

militaris: γενική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του τριγενούς και δικατάληκτου επιθέτου militaris, -is, -e = στρατιωτικός, -ή, -ό  δεν σχηματίζει παραθετικά, (παράγωγο από το ουσιαστικό miles: στρατιώτης). res militaris = τα στρατιωτικά.

consistit: γ΄ ενικό οριστικής ενεστώτα ενεργητικής φωνής του ρήματος consisto, constiti, -, consistĕre 3 = συνίσταμαι, βρίσκομαι, περιορίζομαι.

Germani: ονομαστική πληθυντικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού Germani -orum = Γερμανοί  δεν σχηματίζει ενικό ως όνομα λαού ή έθνους.

non: αρνητικό μόριο = δεν, όχι.

student: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα ενεργητικής φωνής του ρήματος studeo, studui, -, studēre 2 = ασχολούμαι.

agriculturae: δοτική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού agricultura -ae = γεωργία  δεν σχηματίζει πληθυντικό αριθμό, γιατί δηλώνει αφηρημένη έννοια (singulare tantum).

lacte: αφαιρετική ενικού, ουδέτερο, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού lac, lactis = γάλα (δεν σχηματίζει πληθυντικό). 

caseo: αφαιρετική ενικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού caseus -i = τυρί (δεν σχηματίζει πληθυντικό). 

et: παρατακτικός, συμπλεκτικός σύνδεσμος = και.

carne: αφαιρετική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού caro, carnis = κρέας.

nutriuntur: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα παθητικής φωνής του ρήματος nutrio, nutrivi (nutrii), nutritum, nutrire 4 = τρέφω.

locis: αφαιρετική πληθυντικού αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού locus -i, = τόπος (πληθυντικός:loca -orum, ουδ. = τόποι). 

frigidissimis: αφαιρετική πληθυντικού, ουδέτερο, β΄ κλίση, του επιθέτου υπερθετικού βαθμού frigidissimus, -a, -um = παγωμένος, -η, -ο.  Θ.Β.: frigidus, -a, -um, Σ.Β.: frigidior, -ior, -ius.

pelles: αιτιατική πληθυντικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ισοσύλλαβου ουσιαστικού pellis, pellis= δέρμα.

solum: ποσοτικό επίρρημα = μόνο. 

habent: γ΄ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής ενεστώτα ενεργητικής φωνής του ρήματος habeo, habui, habitum, habēre 2 = έχω, θεωρώ.

et: παρατακτικός, συμπλεκτικός σύνδεσμος = και.

in: πρόθεση + (εδώ) τοπική αφαιρετική = σε.

fluminibus: αφαιρετική πληθυντικού, ουδέτερο, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού flumen, fluminis = ποτάμι.

lavantur: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα παθητικής φωνής του ρήματος lavo, lavi, lautum (lavatum), lavāre 1 = πλένω.

cum: υποτακτικός, χρονικός επαναληπτικός (εδώ) σύνδεσμος = κάθε φορά που.

civitas: ονομαστική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού civitas -atis = πολιτεία.

bellum: αιτιατική ενικού, ουδέτερο, β΄ κλίση, του ουσιαστικού bellum -i = πόλεμος.

gerit: γ΄ ενικό οριστικής ενεστώτα ενεργητικής φωνής του ρήματος gero, gessi, gestum, gerĕre 3 = διεξάγω, κάνω.

magistratus: ονομαστική πληθυντικού, αρσενικό, δ΄ κλίση, του ουσιαστικού magistratus -us = αρχές, άρχοντες.

creantur: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα παθητικής φωνής του ρήματος creo, creavi, creatum, creāre 1 = εκλέγω.

cum: πρόθεση + οργανική αφαιρετική = με. 

vitae: γενική ενικού, θηλυκό, α΄ κλίση, του ουσιαστικού vita -ae = ζωή. 

necis: γενική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού nex, necis = θάνατος.

- que: παρατακτικός, συμπλεκτικός σύνδεσμος, εγκλιτική λέξη = και.

potestate: αφαιρετική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού potestas -atis = δύναμη, εξουσία.

equestribus: αφαιρετική πληθυντικού, ουδέτερο, γ΄ κλίση, του τριγενούς και τρικατάληκτου επιθέτου equester, -stris, -stre = ιππικός, -ή, -ό
 δεν σχηματίζει παραθετικά, ως παράγωγο από ουσιαστικό: equus = άλογο.

proeliis: αφαιρετική πληθυντικού, ουδέτερο, β΄ κλίση, του ουσιαστικού proelium -ii/ -i = μάχη.

saepe: ποσοτικό επίρρημα = συχνά  Σ.Β.: saepius, Υ.Β. : saepissime.

ex: πρόθεση + κυρίως αφαιρετική = από.

equis: αφαιρετική πληθυντικού, αρσενικό, β΄ κλίση, του ουσιαστικού equus -i = άλογο.

desiliunt: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα ενεργητικής φωνής του ρήματος desilio, desilui, -, desilire 4 = πηδώ κάτω.

ac: παρατακτικός, συμπλεκτικός σύνδεσμος = και.

pedibus: αφαιρετική πληθυντικού, αρσενικό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού pes, pedis = πόδι.

proeliantur: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα του αποθετικού ρήματος proelior, proeliatus sum, proeliatum, proeliāri 1 = πολεμώ.

ephippiorum: γενική πληθυντικού, ουδέτερο, β΄ κλίση, του ουσιαστικού ephippium –ii (χωρίς συναίρεση)= είδος σέλας.

usus: ονομαστική ενικού, αρσενικό, δ΄ κλίση, του ουσιαστικού usus -us = χρήση.

res: ονομαστική ενικού, θηλυκό, ε΄ κλίση, του ουσιαστικού res, rei = πράγμα.

turpis: ονομαστική ενικού, θηλυκό , γ' κλίση, του τριγενούς και δικατάληκτου επιθέτου turpis, -is, -e = αισχρός, -ή, -ό.  Σ.Β.: turpior, -ior, ius, Υ.Β.: turpissimus, -a, -um.

et: παρατακτικός, συμπλεκτικός σύνδεσμος = και.

iners: ονομαστική ενικού, θηλυκό, γ΄ κλίση, του τριγενούς και μονοκατάληκτου επιθέτου iners, γεν.inertis = μαλθακός, -ή, -ό, άπραγος, -η, -ο  Σ.Β.: inertior, -ior, -ius,Υ.Β.:inertissimus, -a, -um.

habetur: γ΄ ενικό οριστικής ενεστώτα παθητικής φωνής του ρήματος habeo, habui, habitum, habēre 2 = έχω, θεωρώ (εδώ).

Vinum: αιτιατική ενικού, ουδέτερο, β΄ κλίση, του ουσιαστικού vinum -i = κρασί.

a (b): πρόθεση + κυρίως αφαιρετική = από.

mercatoribus: αφαιρετική πληθυντικού, αρσενικό, γ΄ κλίση, του ουσιαστικού mercator -oris = έμπορος. 

ad: πρόθεση + αιτιατική = προς, σε.

se: αιτιατική πληθυντικού, της προσωπικής αντωνυμίας γ΄ προσώπου (που λειτουργεί ως αυτοπαθητική)= τους εαυτούς τους.

importari: απαρέμφατο παθητικού ενεστώτα του ρήματος importo, importavi, importatum, importāre 1 = εισάγω.

sinunt: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα ενεργητικής φωνής του ρήματος sino, sivi, situm, sinĕre 3 = επιτρέπω.

quod: υποτακτικός αιτιολογικός σύνδεσμος = επειδή.

ea: αφαιρετική ενικού, θηλυκό της δεικτικής (επαναληπτικής) αντωνυμίας is, ea, id = αυτός, -ή, -ό.

re: αφαιρετική ενικού, θηλυκό, ε΄ κλίση, του ουσιαστικού res, rei = πράγμα.

ut: υποτακτικός παραβολικός σύνδεσμος = όπως.

arbitrantur: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα του αποθετικού ρήματος arbitror, arbitratus sum, arbitratum, arbitrāri 1 = νομίζω, πιστεύω.

remollescunt: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα ενεργητικής φωνής του ρήματος remollesco, -, -, remollescĕre 3 = γίνομαι μαλθακός. 

homines: ονομαστική πληθυντικού, αρσ. (εδώ) γ΄ κλίση, του ουσιαστικού homo, hominis = άνθρωπος.

effeminantur: γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα παθητικής φωνής του ρήματος effemino, effeminavi, effeminatum, effemināre 1 = εκθηλύνω.

Γραμματική κατάταξη λέξεων

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
Α΄ ΚΛΙΣΗ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
vita, -ae
agricultura, -ae χωρίς πληθ(αφηρημένη έννοια)
Germani, -orum ο ενικός δεν είναι σε χρήση (όνομα έθνους)
studium, -ii, -i
caseus, -i ο πληθ. δεν είναι σε χρήση (δηλώνει ύλη)
locus, -i πληθ. loca, -orum =τόποι, lociorum = χωρία βιβλίων
bellum, -i
proelium, -ii (- i)
equus, -i
ephippium, -ii, 
vinum, -i
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
Δ΄ ΚΛΙΣΗ
Ε΄ ΚΛΙΣΗ
lac, lactis (ουδ.) ο πληθ. δεν είναι σε χρήση (δηλώνει ύλη)
caro, carnis, carni, carnem, caro, carne (θηλ.) carnes, carnium, carnibus, carnes, carnes, carnibus
pellis, pellis (θηλ.) γενπληθpellium
flumen, fluminis (ουδ.)
civitas, -atis (θηλ.) γενπληθcivitat(i)um
nex, necis (θηλ.)
potestas , -atis (θηλ.)
pes, pedis (αρσ.)
mercator, -oris (αρσ.)
homo, hominis (αρσ.)
magistratus, -us (αρσ.)
usus, -us (αρσ.)
res, rei (θηλ.)

ΕΠΙΘΕΤΑ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
frigidissimus,-a, -um (υπερθτού επιθfrigidus,-a, -um, frigidior, -ior, -ius, frigidissimus,-a, -um)
omnis, -is, -e
equesterequestrisequestre
iners, -rtis (μονοκατάληκτο), inertior, -ior, -ius, inertissimus, -a, -um
militaris, -is, -e, militarior, -ior, -ius, (militarissimus, -a, -um)
turpis, -is, -e, turpior, -ior, -ius, turpissimus, -a, -um

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
ego (προσ)
iseaid (οριστ.)

ΡΗΜΑΤΑ
1η συζυγία
lavo, lavi, lautum  και lavatum, lavare
creo, creavi, creatum, creare
proelior, proeliatus sum, proeliatum, proeliari (απόθ.)
importo, importavi, importatum, importare
arbitror, arbitratus sum, arbitratum, arbitrari (αποθ.)
effemino, effeminavi, effeminatum, effeminare
2η συζυγία
studeo, studui, - , studere
habeo, habui, habitum, habere
3η συζυγία
consisto, constiti, - . consistere
gero, gessi, gestum, gerere
sino, sivi, situm, sinere + τελαπρφ.
remollesco, - , - , remollescere
4η συζυγία
nutrio, nutrivi, nutritum, nutrire
desilio, desilui, (desultum), desilire

ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
solum
saepesaepius, saepissime

ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ
in +ΑΦ =σε (κατάσταση : in venatiοnibusin studiis)
in +ΑΦ : σε (στάση σε τόπο: in fluminibus)
cum +ΑΦ =με (τρόπος :  cum potestate)
ex +ΑΦ =από (απομάκρυνση : ex equis)
a /ab /ab +ΑΦ =από (ποιητικό αίτιο : a mercatoribus)
ad +ΑΙΤ= σε, προς (κατεύθυνση σε πρόσωπο : ad se =σε αυτόν, προς αυτόν)

ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
atque (συμπλ.)
et (συμπλ.)
cum επαναληπτικός =όταν, κάθε φορά που
ac (συμπλ)
quod (αιτιολογ.)
ut (παραβολ.)

Αντικαταστάσεις επιθέτων
Θετικός
Συγκριτικός
Υπερθετικός
militaris
militarioris
(militarissimae)
frigidis
frigidioribus
frigidissimis
turpis
turpior
turpissima
iners
inertior
inertissima
Πρόσθετες Ασκήσεις                                                                                                ?

1.    vita omnis, rei militaris, pelles, magistratus, res turpis : Να κλιθούν.

2.    student, habent, gerit, desiliunt, sinunt να γίνει Χρονική Αντικατάσταση και να γραφούν οι μετοχές της ενεργητικής φωνής.

3.    Να συμπληρωθούν τα κενά με τον παθητικό ενεστώτα των ρημάτων σε παρένθεση:
a) Vos lacte, caseo et carne ……………….. (nutrio).
b) Cassius ab Octaviano ……………………. (interrogo).
c) Nomen eius …………………… (audio).
d) Filiae a patre multum …………… (amo).

4.    Να γραφούν τα απαρέμφατα όλων των χρόνων των αποθετικών ρημάτων του κειμένου.

5.    Να γραφούν οι ζητούμενοι τύποι της Οριστικής :
consistit : β΄ενικό του μέλλοντα της ενεργητικής φωνής
student : γ΄πληθυντικό του παρακειμένου της ενεργητικής φωνής
nutriuntur : γ΄ενικό του υπερσυντελίκου της μέσης φωνής
habent : γ΄πληθυντικό του παρακειμένου και των δυο φωνών
lavantur : γ΄ενικό του παρατατικού της ενεργητικής φωνής
gerit : β΄πληθυντικό του υπερσυντελίκου της ενεργητικής φωνής
creantur : α΄ενικό του παρατατικού και των δυο φωνών
desiliunt : β΄πληθυντικό του παρακειμένου της ενεργητικής φωνής
sinunt : α΄πληθυντικό του παρατατικού της ενεργητικής φωνής
effeminantur : β΄ενικό του παρατατικού και των δυο φωνών
arbitrantur: γ΄ενικό του παρακειμένου

6. Να συμπληρώσετε τα κενά (τα ρήματα να τεθούν σε οριστκή παθητικού ενεστώτα):
α) Civitas ………………… ……………………. (contineo, lex).
β) Leges a bonis ………….. libenter …………….. (vir, servo).
γ) Nos a ………………. in patriam ………………… (magistratus, revoco).

7. Να μεταφερθούν οι προτάσεις στον άλλο αριθμό.:
α. Germanorum vita omnis in venationibus atque in studiis rei militaris consistit.
β. Illi non student agriculturae lacte, caseo, et carne nutriuntur.
γ. Locis frigidissimis pelles solum habent et in fluminibus lavantur.
δ. Cum civitas bellum gerit, magistratus creantur cum vitae necisque potestate.
ε. Equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt ac pedibus proeliantur: ephippiorum usus res turpis et iners habetur.
στ. Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt, quod ea re, ut arbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.

8. Να αντικατασταθεί το ενεργητικό απαρέμφατο από το παθητικό και να γίνουν οι αναγκαίες αλλαγές:
a) Caesar milites legatos mittere iubet.
b) Caesar ducos signa militaria referre vetat.
c) Ille puellam ad scopulum adligare iubet.
d) Ille legatos legiones in hibernis conlocare non sivit.
e) Ego neminem silvas delere patior.
f) Rex exemplo suo cives servare leges cogebat.
g) Caesar milites arma in castra importare iubet.
h) Caesar milites castra munire vetat.

9. Germani nοn student agriculturae : να μετατραπεί η πρόταση σε απαρεμφατική εξαρτημένη από το Romani dicunt

10. Να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική :
a. Germani non student agriculturae.
b. Bella deleverunt magnas civitates.
c. Portas belli Augustus claudit.

11Να μετατραπεί η παθητική σύνταξη σε ενεργητικήvinum a mercatoribus ad se importari non sinunt

12. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με εκείνα της στήλης Β. 
Στήλη Α
Στήλη Β
consistit
student
pelles
bellum
necis
proeliantur
γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα, 2ης συζυγίας
αιτιατική ενικού
αιτιατική πληθυντικού
γενική ενικού
γ΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα ,1ης συζυγίας, (αποθετικό)
γ΄ ενικό οριστικής ενεστώτα, 3ης συζυγίας

13. Να γραφεί η ίδια πτώση του άλλου αριθμού, όπου είναι δυνατόν:
pelles

agriculturae

fluminibus

venationibus

vitae

equestribus

civitas

proeliis


14. Να συμπληρωθεί ο πίνακας με τους χρόνους των ρημάτων που λείπουν:
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
remollescunt
sinunt
habetur
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ



ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ



ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ



ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ



ΣΥΝΤ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ




15. Να σημειώσετε X στο σωστό ή το λάθος επιβεβαιώνοντας ή απορρίπτοντας το περιεχόμενο των παρακάτω προτάσεων:
Σωστό
Λάθος
a. Ο τύπος rei είναι δοτική ενικού
b. Η γενική πληθυντικού του carne είναι carnium
c. Η ονομαστική πληθυντικού του locis είναι loca
d. Η αιτιατική πληθυντικού του fluminibus είναι flumina
e. Η γενική πληθυντικού του magistratus είναι magistratorum
f. Ο τύπος agriculturae είναι γενική ενικού
g. Η αφαιρετική ενικού του iners είναι inerte
h. Η ονομαστική ενικού του τύπου ephippiorum είναι ephippius
i. Η ονομαστική ενικού του proeliis είναι proelium

16. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:

i. consistit: το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού παρακειμένου.
ii. nutriuntur: το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού μέλλοντα.
iii. lavantur: το β΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού υπερσυντέλικου και το απαρέμφατο του ενεστώτα παθητικής φωνής.
iv. gerit: το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του παθητικού ενεστώτα.
v. creantur: το β΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του ενεργητικού μέλλοντα και συντελεσμένου μέλλοντα.
vi. sinunt: το β΄ ενικό της οριστικής του ενεργητικού παρακειμένου και το απαρέμφατο του ενεστώτα παθητικής φωνής.

17. Να διαγράψετε στις παρακάτω προτάσεις το σκέλος που περιέχει λάθος.

α) Το omnis είναι επιθετικός ή κατηγορηματικός προσδιορισμός στο vita
β) Ο σύνδεσμος cum (civitas bellum gerit) είναι ο καθαρά χρονικός ή ο επαναληπτικός
γ) Το turpis είναι επιθετικός προσδιορισμός στο res ή κατηγορούμενο στο usus
δ) το vinum είναι υποκείμενο ή αντικείμενο στο importari
ε) Το se φανερώνει ευθεία(άμεση) ή πλάγια(έμμεση) αυτοπάθεια



18. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της πρώτης (Α) στήλης με την επιρρηματική έννοια που εκφράζουν από τη δεύτερη (Β) στήλη.
A
B
lacte
1 χρόνος
locis
2 αιτία
pedibus
3 μέσο, τρόπος
re
4 τόπος
carne
proeliis

19. Στις παρακάτω προτάσεις να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική (a), και η παθητική σύνταξη σε ενεργητική (b και c).
aCum civitas bellum gerit.bMagistratus creantur cum vitae necisque potestate (a Germanis).cEphippiorum usus res turpis et iners habetur(a Germanis).

20. locis frigidissimis: να αντικαταστήσετε τη φράση με την ισοδύναμη εναντιωματική δευτερεύουσα πρόταση.

21. Cum civitas bellum gerit, magistratus creantur ...: να μετατρέψετε τη δευτερεύουσα πρόταση σε αντίστοιχη μετοχή.

22. Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt: Να χρησιμοποιηθεί το ενεργητικό απαρέμφατο στη θέση του παθητικού και να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές:

23. Quod ea re remollescunt homines atque effeminantur: Να ξαναγράψετε την αιτιολογική πρόταση με τρόπο που να εκφράζει υποκειμενική αιτιολογία.

24. Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt quod ea re remollescunt homines: Να συμπτύξετε την αιτιολογική πρόταση σε μετοχή

25. locis frigidissimis, equestribus proeliis: Να αποδώσετε τον επιθετικό προσδιορισμό με δευτερεύουσα πρόταση.

26. Να διορθώσετε τα λάθη (γραμματικά και συντακτικά) που υπάρχουν στις παρακάτω προτάσεις και να δικαιολογήσετε τις διορθώσεις σας.
i. Mercatores Germaniam vinum important.
ii. Germani locos pulchros habent.
iii. Saepe bellum Germanis gerebatur.
iv. Romani a Germanis inerti et turpi habentur.

27. Importate vinum: Να αποδώσετε την απαγόρευση με τους δυο γνωστούς τρόπους

28. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
consistit: β΄ πληθυντικό υποτακτικής παρακειμένου της ίδιας φωνής
gerit, desiliunt: απαρέμφατο ενεστώτα και β΄ενικό πρόσωπο της προστακτικής ενεστώτα και μέλλοντα ενεργητικής φωνής
nutriuntur, lavantur: γ΄ πληθυντικό προστακτικής και απαρέμφ. μέλλοντα παθητικής φωνής
arbitrantur: απαρέμφατα όλων των χρόνων (όπου χρειάζεται να λάβετε υπ’ όψιν το γένος και τον αριθμό του υποκειμένου)

29. frigidissimis, turpis, iners: 
Να γράψετε τους τρεις βαθμούς των επιρρημάτων που προέρχονται από τα επίθετα. Επίσης τα παραθετικά του saepe

Επιμέλεια: Χαρίδημος Ξενικάκης